maandag 2 januari 2012

Gestalt

Wat psychologie studeren vooral zo leuk maakt, zijn de rare feitjes over ons eigen functioneren. Had je eerst nog waanideeën over hoe uniek je wel niet was, na de opleiding is daar niks meer van over. Gedesillusioneerd lopen we met de ziel onder onze armen rond...

Een voordeel?
Maar hoe zielig wij psychologen ook zijn, op verjaardagen kunnen we in ieder geval de blits maken met onze kennis. Wat nou keuzes maken op grond van een bewuste en realistische afweging? Helemaal niks van waar! Je ziet de gezichten van mensen vol ongeloof om je heen. Hah, net goed!

Wat het altijd goed doet? De gestaltpsychologie; de psychologie van de perceptie waarbij 1+1 drie is. Neem bijvoorbeeld dit figuur:

Wat zien we? Objectief bekeken, zien we drie donkere cirkels waar een hap uit is genomen en drie driehoekjes bestaande uit lijntjes. Maar wat we vooral zien is een witte grote driehoek. Apart eigenlijk, want die driehoek bestaat feitelijk niet. Desondanks lijkt de driehoek bijna uit de achtergrond te springen. Hoe dit heet? Reification: wat we ervaren te zien bestaat uit meer dan enkel de individuele delen waaruit het figuur is opgebouwd.


Gestalt in de praktijk
Naast immens populair zijn op feestjes, hebben we nog een voordeel: reclames snappen we meteen. Denk maar niet dat we ons er in laten luizen door een slimme reclameman die de principes van Cialdini volop inzet (althans, dat is onze ijdele hoop...). Ook de principes van de gestaltpsychologie zien we ineens overal en nergens opduiken. 

De vijf principes zijn: 
1. proximity (wanneer iets dichtbij elkaar gepositioneerd is, nemen we de aparte onderdelen als een groep waar)
2. similarity (objecten met eenzelfde vorm nemen we als een groep waar)
3. closure (een object zien we als compleet en af, ook al is het object niet helemaal gesloten)
4. continuity (objecten worden als een groep waargenomen doordat ze een doorgaande beweging vormen), 
5. figure ground (objecten waarbij we twee verschillende soorten figuren kunnen waarnemen door de schifting van voor- naar achtergrond).

 

Herken jij ze?

Geen opmerkingen:

Een reactie posten