Wat stoer! Reactie ouder van invloed op stress kind

Vorige week was ik op visite bij een vriendin en haar twee kinderen. De kleinste, bijna 1 jaar, zat vrolijk te brabbelen in de tuin. “Hij is heel stoer”, zei de trotse moeder, “we zijn net terug van het consultatiebureau, hij moest weer…”. Toen ik goed keek zag ik twee pleisters op beide bovenbenen. De kleine man had weer van die gemene prikken moeten incasseren. Over het algemeen doet hij over huilen niet zo moeilijk, maar op cruciale momenten houdt hij het toch droog. Ik vermoedde belangrijke een rol van moeders in dit verhaal.

Bijna alle kinderen huilen bij een prik

Toeval of niet, precies op de dag van de bewuste prik promoveerde Noor Wolff van het Erasmus MC/Rotterdam op (onder andere) dit onderwerp. Uit het onderzoek blijkt dat bijna alle kleine kinderen huilen bij het krijgen van een prik. Maar de mate van stress hangt daarbij wel samen met het gedrag van de ouders. De onderzoekster analyseerde maar liefst 275 videobeelden van het moment dat een eenjarig kind een bloedprik kreeg. Zij bekeek niet alleen de reactie van het kind, maar scoorde ook het gedrag van de ouders. De ouders bleken op verschillende manieren te handelen; de ene ouders probeerde het kind af te leiden, terwijl de ander het kind al troostte voordat er iets gebeurd was. Wat werkt nu het beste voor het kind?

Afleiden en troosten

Om hun kind af te leiden vertelden de ouders een verhaaltje of zongen een liedje. Maar hoe hard ouders ook hun best deden hun kroost af te leiden tijdens de prik, het hielp niet. Sterker nog: het leek juist averechts werken. Zo rustig als het kind was voor de prik, zo overstuur zat het kind na de prik op schoot. Volgens de onderzoekster raakte de kleine juist in de war door het gedrag van de ouder. Afleiden werkt dus niet. Een andere reactie die de ouders vertoonden, was het troosten van het kind. Ouders vinden het vaak zielig dat de kleine een prik krijgt en zijn daardoor automatisch geneigd hun kind (bij voorbaat) te troosten. Ook dit heeft een averechts effect: door de troostende houding van de ouder voelde het kind dat er iets ergs stond te gebeuren. De angst van het kind wordt bevestigd door het troosten, aldus de onderzoekster. Dit werkt dus allemaal niet, wat dan wel?

Stoere taal beter dan troostende woorden

De meest effectieve aanpak bleek te zijn om het kind te prijzen, omdat hij zo stoer is: “wat goed van jou!”. Aangezien mijn vriendin haar zoon oprecht stoer vond, vermoed ik dat zij tot deze laatste categorie behoort. Waarschijnlijk heeft zij de kleine gedurende de prik gestimuleerd in zijn stoere gedrag en creëerde ze zo zelf een stoer kind. Het was een ware strijder met z’n pleisters op beide benen.

*Het stoere jochie op de foto is, voor de verandering, wel het onderwerp van deze blog! ;-)