maandag 3 januari 2011

Van goed voornemen naar doen!

Het is weer de tijd van de goede voornemens. Je kent ze wel: minder snoepen, stoppen met roken, minder overwerken en meer bewegen. Elk jaar weer maken mensen dezelfde voornemens. Dat betekent dus dat het ons elke keer niet lukt ons te houden aan onze goede voornemens. We gebruiken allerlei trucs om de voornemens beter te laten werken. We schrijven het op en delen het met anderen, zodat de druk van binnen en van buiten groter wordt. Toch mag het niet baten. Zo trouw als we voornemens maken, zo zeker kunnen we ook stellen dat we vrij snel weer met een zak chips voor de tv hangen, na een veel te lange werkdag waarbij weer een pakje sigaretten verstookt is.

Waar gaat het mis?
Ons brein helpt doorgaans bij het maken van beslissingen en het stellen van doelen, maar kan ons bij goede voornemens behoorlijk tegenwerken. De clou schuilt in de formulering van goede voornemens. Nu maken we een voornemen vaak ontkennend; minder snoepen, niet meer roken etc. Dit werkt averechts! Ons brein is namelijk onbekend met ontkennende woorden als ‘niet’ en ‘minder’. Uit onderzoek is zelfs gebleken dat ontkennende voornemens, juist tot een stijging van het gedrag leiden. Zodra we goede voornemens als een soort mantra herhalen op het moment dat we het moeilijk hebben, hoort ons brein alleen: snoepen! roken! Probeer dat maar eens te weerstaan…

Geef jezelf de juiste instructie
Naast het feit dat een ontkenning averechts werkt, is er ook een manier om je voornemen beter te laten werken. Een voornemen kan je eigenlijk zien als een instructie voor jezelf. Er zijn twee verschillende soorten instructies te onderscheiden: algemene en specifieke instructies. Een algemene instructie geeft aan welk gedrag er uitgevoerd moet worden (eet gezond). Een specifieke instructie vult dit verder aan door ook de situatie waarin dit gedrag uitgevoerd wordt te benoemen (als je trek hebt, neem je een appel). Bij een specifieke instructie wordt er dus een koppeling gemaakt tussen gedrag en een situatie. Hierdoor is de kans vele malen groter dat we het gedrag uitvoeren.

Werkt dit echt?
In een eerder onderzoek hebben wij het effect van deze instructies getest op het terugsturen van vragenlijsten. Wat bleek? Bij een algemene instructie stuurde 50% de vragenlijst terug, terwijl bij een specifieke instructie maar liefst 80% de vragenlijst terugstuurde!

Of het bij de voornemens ook zo’n sterk effect heeft, zullen we zelf moeten ondervinden… 


Geen opmerkingen:

Een reactie posten